R E J A:

1. Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlarni shakllantirishda
   ta`limning asosiy didaktik printsiplarini amalga oshirish.
2. Matematika mashgulotlarini otkazishga qo`yiladiga metodik talablar.
3. Bolalarni maktabga tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan minimal talablar.
4. Bolalar bogchasining turli yosh guruhlarida matematika mashgulotlarini
   o`tkazish metodikasi.

Tayanch sozlar: Nazariya amaliyotining birlik printsipi - nazariy bilimlarni hayotga, amaliyotga boglanishini kengaytira borishni talab qiladi. Individual yondashish printsipi –
bolalarni yosh xususiyatini, qobiliyatlarini, psixologiyasini hisobga olish kerak degan
talablardan kelib chiqadi va bu printsip matematikani o`qitish davomida amalga oshirilishi
shart.

Bolalarning elementar matematik tasavvurlarini shakllantirishda.
didaktik printsiplar

1. Ilmiylik printsipi bogchada organiladigan faktlarni ular fanda qanday
   yoritiladigan bolsa, shungа moslab yoritishni talab qiladi, yani biz ilmiylik
   togrisida gapirar ekanmiz, birinchi navbatda berilayotgan bilim mazmuni ilm
   asosida tuzilgan bolishi kerak. M: 2 + 2 = 4 ilm asosida. 2+2=5lar ham uchrab turadi, lekin bu ilm asosida emas. M: 3=7 Isboti. 15-15 = 35-35 3 (5-5) =7(5-5): (5-5) 3=7 Isbotdagi xatoni toping. 5 - 5 = 0 biz bilamiz nolga bolish mumkin emas.
2. Nazariya va amaliyotning birlik printsipi.
   Bu printsip berilgan nazariy bilimlarning hayotga, amaliyotga boglanishini butun choralar bilan kengaytira borishni talab qiladi. Matematika nazariyadan bevosita har-xil mashq va masalalar ni echishga otish yoli bilan bu printsip keng suratda amalga oshiriladi. Haqiqatdan hamyosh bolalargа har kuni kozi bilan
   korib yurgan xonada, kochada, uydagi narsalar bilan boglangan holda mashgulot otish, yani bilim berish lozim, chunki bu bolalarning tez tushinib
   olishiga, o`zlashtirishiga yoрdam beradi

3.Ko`rsatmalilik printsipi.

Bolalar tafakkurining aniqlikdan abstraktlikka qarab rivojlanish
xususiyatlariga bogliqdir. Matematikani oqitishdan asosiy maqsad – mantiqiy
tafakkurni rivojlantirishdan iboratdir; biroq matematikani oqitish aniq fakt va obrazlardan ajralmasligi, aksincha, har qandaymasalani organishi shu aniq fakt va
obrazlarni tekshirishdan boshlash kerak.
Korgazmalilik oquv materialini ozlashtirishni osonlashtiradi va bilimning mustahkam bolishiga yordam beradi.
M: doira haqida gapirganimizda bolaning har biriga doirachalardan berib qoyib bolalar ikki qollari orasida ushlab korishlari kerak. Uning dumaloq ekanini, tekis ekanini qol uchidagi bolaning hamma analizatorlari qtnashgan holda eslarida
yaxshiroq qoladi.

4. Bilimlarni ozlashtirishda sistemalilik, ketma-ketlik va mustahkamlilik printsipi. Matematikada materialni sistemali bayon etishning ahamiyati juda katta, chunki matematikada ayrim faktlar orasidagi mantiqiy boglanishlar faqat
   muhimdir. Bolalarga berilayotgan bilim parcha-parcha bolib qolmay, bir- biri bilan boglangan holda oson misollardan boshlanib asta – sekin murakkablashtirib
   borilishi lozim.
   Puxta ozlashtirish esa matematikada ayniqsa katta ahamiyatga egadir. Matematik tushunchalaр ozaro shu qadar boglanganki, majburiy minimumning biror qisminigina bilmagan taqdirda ham bolalar oz bilimlarini hayotda foydalana
   olmay qoladilar va matematik bilim olishni davom ettirish qiyinroq boladi. Matematikada son va sanoq, kattalik, geometrik figuralar, tevarak atrofni bilishni, vaqtni chamalash malakalarini puxta egallashining hama ahamiyati juda katta. Ayniqsa matematikada boshqa fanlardagiga haraganda ham, dasturning biror qismini yaxshi ozlashtirmasdan va malakani yaxshi mustahkamlamasdan turib,
   muvoffaqiyat bilan oldinga qarab borish mumkin emas.
5. Individual yondoshish, (ravonlik) printsipi.
   Ravonlik printsipi bolalarning yosh xususiyatlarini, ya`ni qobiliyatlarini,
   psixologiyasini hisobga olish kerak degan talablardan kelib chiqadi va bu printsip

matematikani oqitish protsessida amalga oshirilishi shart. (Lekin bizning bogchalarimizda bu printsip amalga oshirilmayapti.
Matematika mashgulotlarini otkazishga qo`yilgan talablar:

1. Matematika mashgulotlarida son - sanoq bolimi bilan bir qatorda dasturning
   boshqa bolimlarini ham rejalashtirish, son - sanoq bolimidagi dastur vazifasi
   hamma mashgulotlarda ham asosiy orinni egallashi kerak.
2. Har bir mashg`ulotda ikki uch dastur vazifasi rejashtiriladi. Birinchisi yangi,
   keyingilari takroriy.
3. Olti – sakkiz mashgulotdan keyin takroriy tipda mashgulotlarni otkazish
   tavsiya qilinadi.
4. Matematika mashgulotlarida eng asosiy orgatish usuli korgazmali orgatish
   usulidir. Orgatish usulida harakatli oyin, didaktik oyin usullari katta orin
   egallaydi.
5. Matematika mashgulotlarida programma mazmuni korgazmali materiallar
   asosida bolalarga tushuntirib boriladi.
6. Ikkinchi kichik va orta gruppada mashgulotlarni yakunlashda tarbiyachi dastur
   mazmunida bolalarga tushunarli sozlar bilan umumlashtirib aytib beradi. Katta va tayyorlov gruppada bolalar ishtirokida umumlashtiriladi. Mashgulotlarni puxta o`tkazishda asosiy
   shart – sharoitlar.
   1.Tarbiyachi bolalarni ilmiy psixologik pedagogik taraqqiyoti xususiyatlarining
   asoslarini qonuniyatlarini bilish.
7. Bolalarni matematik tasavvurlariga uning taraqqiyotidagi ilmiy sistemani bilish.
8. Har bir yosh gruppasidagi elementar matematika tasavvurlarini orgatish programmasini yani ish mazmunini bilish.
9. Bolalarni orgatish metodik usullarini egallash, yani ishni qanday olib borish.
10. Orgatish programma materialini egallash faqat maxsus mashgulotdagina
    amalga oshirilishini bilish.
    
11. Har bir mashg`ulotda son-sanoq faoliyati bilan birgalikda boshqa matematik
    tushunchalari:
    Kattalik, shakl, tevarak atrof, vaqt tushunchasini rejalashtirishni bilish.
12. Mashg`ulotlar didaktik printsip asosida tuzilishini bilish.
13. Mashgulotlarda turli analizatorlardan keng foydalanish. 9.Korgazmali materiallardan keng foydalanish eng asosiy shart sharoitlardan biri
    ekanligini bilish.
14. Hap bir bolaning tarqatma material bilan ishlashi va har bir mashgulotning asosiy sharti ekanligini bilish kerak. Pedagogik masala Maktabga tayyorlov gruppasida matematikaga qiziquvchi bir necha bola bor edi. Ular qiziharli masalalarni oylab topar edilar. Bu masalalar barcha bolalar
    bilan birgalikda muhokama qilinadi.
    Original masalalarni tarbiyachilar maxsus daftarlariga yozib olardilar